Jak dbać o związek? 8 obszarów i wskazówek

Zdrowy romantyczny związek między dwojgiem ludzi jest ważnym składnikiem szczęścia i ogólnego dobrobytu. Jednakże, gdy prawie 30% zawartych małżeństw kończy się rozwodem, można pokusić się o stwierdzenie, że wcale niełatwo jest utrzymać związek w dobrej formie. Badania nad fenomenem miłości i trwałości związków trwają od dawna i spędzają sen z powiek wielu psychologom. Pytanie co tak naprawdę wpływa na to, że jeden związek rozpada się po 2 tygodniach, inny po 2 latach, a jeszcze inny dopiero z końcem życia jednego z partnerów jest ciągle bez jednoznacznej odpowiedzi.

Internet jest pełen artykułów pt. 50 aspektów zdrowego związku lub 25 cech udanego małżeństwa – lista wskaźników wydaje się nie mieć końca i czytając to wszystko można wpaść w trwogę jeśli akurat nasz związek nie spełnia części z nich. Warto pamiętać jednak, że w takich artykułach obraz związku romantycznego jest mocno wyidealizowany i zapewne ciężko byłoby rzeczywiście znaleźć wszystkie te aspekty w swojej relacji. Wśród setek wyznaczników pojawiają się jednak takie, które niezmiennie powtarzają się jako kluczowe w utrzymaniu zdrowej i pełnej relacji. Są one także wskazywane niejednokrotnie w psychologii jako niezbędne do prawidłowego funkcjonowania związku, a także wspominane w wywiadach z małżonkami w sile wieku, którzy spędzili ze sobą prawie całe dorosłe życie.

Powyższe koło ukazuje osiem aspektów najczęściej wskazywanych przez ludzi jako ważnych w związku i bez których ciężko byłoby zbudować zdrową, partnerską relację oraz długoterminowy związek. Przedstawione są w kole, gdyż każdy z nich jest tak samo ważny i wszystkie uzupełniają się wzajemnie. Oczywiście nie oznacza to, że nie można wymienić innych wskaźników także kluczowych w związku – zależy to od indywidualnej sytuacji każdego z nas, z preferencji oraz typu osobowości, a także potrzeb danej jednostki. Nie znaczy to też, że każdy musi wnosić do związku idealnie tyle samo każdego z tych aspektów – osoby w związku romantycznym, jako partnerzy uzupełniają się nawzajem w danych płaszczyznach, jedna osoba może czuć się lepiej w roli opiekuna i dawać więcej bezpieczeństwa, podczas, gdy druga będzie lepsza w planowaniu ekonomicznym i dbaniu o podział obowiązków.

„Mogę być sobą”

Zacznijmy od szacunku – jest to podstawą wielu relacji, nie tylko związków romantycznych, ale także relacji rodzinnych, przyjaźni czy koleżeństwa, a także codziennych relacji społecznych. Czym jest szacunek? Każda osoba ma prawo do odczuwania emocji i wyrażania opinii. Każdy w związku ma prawo do odmiennego zdania i ma prawo na coś się nie zgodzić, jeśli nie czuje się z tym dobrze. Warto wyrażać swoje zdanie, sprzeciw czy entuzjazm kiedy rozmawiamy o różnych sprawach. Każda ze stron natomiast powinna być przygotowana do przyjęcia tego co daje druga osoba i brania pod uwagę faktu, że niekoniecznie może to być to czego się spodziewamy. Wzajemny szacunek jest bardzo ważnym aspektem w związku i jest także solidną podstawą do kolejnego, jakim jest zaufanie i wsparcie.

„Mogę Ci ufać, czuję Twoje wsparcie”

Czy chcielibyśmy być w relacji z kimś, komu obawiamy się powiedzieć o naszych zmartwieniach, problemach w pracy, rozmyślaniach odnośnie dalszej kariery czy innych nurtujących nas kwestiach? Czy bylibyśmy szczęśliwi w związku, gdzie druga osoba nie byłaby w stanie dać nam wsparcia w momentach dla nas ważnych, jak podejście do egzaminu czy podjęcie studiów; albo w momentach krytycznych i smutnych, jak śmierć bliskich czy utrata przyjaciela? W większości odpowiedź na pytania brzmiałaby zapewne „nie”. Jest to bardzo ważne, aby osoby w związku rozmawiały ze sobą o swoich indywidualnych planach rozwojowych i udzielały sobie wzajemnego wsparcia. Dla przykładu: jeśli ja studiuję w weekendy – to moja druga połówka w tym czasie ogarnia zakupy i małe sprzątanie, a jak ja mam wolne popołudnia w tygodniu – to gotuję obiady na dni pracujące; jest to realne wsparcie i uzupełnianie się, a także przykładowy podział obowiązków. Także w momentach ciężkich naszego życia jakimi mogą być choroba czy utrata kogoś bliskiego, dobrze jest mieć pewność, że nie jesteśmy sami i druga osoba jest obok, rozumie nasze uczucia oraz aktywnie nas wspiera.

„Nie okłamuję Cię”

Uczciwość i odpowiedzialność, czyli traktujmy siebie nawzajem tak jak sami byśmy chcieli być traktowani. Jeśli coś nam nie odpowiada lepiej to przegadać i wyjaśnić od razu, zanim urośnie do większego problemu. Rozmawiajmy otwarcie o naszych potrzebach i obawach. Jeśli pojawiają się konflikty to najlepiej starać się rozwiązywać je na bieżąco, przerobić dany problem, postarać się znaleźć jego rozwiązanie dobre dla obu stron i najlepiej już do niego nie wracać. Jeśli zrobimy coś przeciwko naszemu związkowi lub zranimy uczucia drugiej osoby, to wtedy musimy ponieść tego konsekwencje. Jeśli zależy nam na utrzymaniu relacji z drugą osobą i naprawieniu jej, to warto nauczyć się przyznawać do błędu i przepraszać. Uczciwość i odpowiedzialność – w tych dwóch aspektach chodzi głównie o to, że jeśli chcemy być w związku i zależy nam na tym, aby on trwał i był zdrowy oraz satysfakcjonujący dla obu stron, to musimy dbać o to naszym zachowaniem i podejmowanymi aktywnościami z pełną za nie odpowiedzialnością. Tak jak powiedziane jest w Małym Księciu: „(…) ponosisz odpowiedzialność za to, co oswoiłeś”.

„Ja gotuję, a ty zmywasz”

Podział obowiązków to chyba jeden z bardziej kontrowersyjnych aspektów, gdyż na ten temat krąży wiele różnych stereotypów w kwestii roli kobiecej i roli męskiej. Co ciekawe w przypadku związków homoseksualnych także padają pytania o to, kto w związku pełni, którą rolę. Dla mnie takie pytania obojętnie w którym związku jest nie na miejscu. Wg mnie podział obowiązków powinien być taki, aby żadna ze stron w związku nie czuła się wykorzystywana. Nie jest istotne kto co będzie robił – czy jedna osoba będzie odpowiedzialna za dom, a druga za zarabianie pieniędzy (takie związki także funkcjonują bardzo dobrze, a jest to skutkiem dobrego wypracowania tego modelu oraz tego, że występują w nim inne aspekty , np. szacunek) czy też jedna osoba będzie zawsze gotować, a inna sprzątać. Generalnie myślę, że jest to kwestia zdrowego rozsądku i odpowiedniej komunikacji. Gdyż jeśli ja lubię gotować to chętnie będę to robiła, ale pod warunkiem, że druga osoba da mi wsparcie w innych obszarach, np. będzie sprzątała mieszkanie. Ja lubię planować i chętnie podejmę się organizacji wakacyjnego wyjazdu, zrobię listę zakupów, ale np. nie lubię ogarniać rachunków i płatności, co zresztą robi bardzo dzielnie mój partner. Natomiast jeśli on ma ochotę coś ugotować, bo też to lubi, to ja pozmywam. I tak dalej… Myślę, że przy odpowiedniej komunikacji wspólne życie i obowiązki można zorganizować, aby obie strony były zadowolone, w miarę możliwości robiły to co sprawia im przyjemność i mają ograniczone czynności, których nie znoszą, a co najważniejsze – żadna ze stron nie czuje się wykorzystywana.

„Myślę o nowym zegarku”

Kolejnym aspektem bardzo ważnym w związku jest partnerstwo ekonomiczne. To jak zorganizujemy nasz wspólny budżet jest naprawdę kluczowe, gdyż wg statystyk większość związków doświadcza licznych konfliktów właśnie w związku z pieniędzmi, a szczególnie kiedy spotykają problemy finansowe lub jeden z partnerów traci pracę. W zdrowym długoterminowym związku jako taki interes jednostki jest ważny, ale nie we wszystkich kwestiach. Tutaj także musi zaistnieć pewnego rodzaju balans i równowaga, oczywiście w zależności od ustalonych reguł przez osoby w związku. Partnerstwo ekonomiczne nie powinno być tutaj rozumiane w sposób taki, że każda ze stron „oddaje” całe zarobki do wspólnej puli, ale w taki, aby każda ze stron miała zapewnione środki na codzienne życie, rozwój, opiekę medyczną etc. Osoby  będąc w związku powinny mieć pewność, że w razie sytuacji kryzysowej będą mogły liczyć na drugą osobę w aspekcie wsparcia finansowego bez uczucia wstydu czy bycia kimś gorszym. Jeśli tworzymy z kimś związek i planujemy, aby był on długofalowy bądź na całe życie, to finanse nie powinny stawać ponad tym, ale też nie mogą być całkowicie zapomniane. Bardzo ważną kwestią jest planowanie finansów i ustalenie reguł wydawania, szczególnie większych sum, pieniędzy oraz transparentność. Tutaj też możemy się odwołać do aspektu uczciwości i odpowiedzialności.

„Ja Ciebie bardziej”

Sprawiedliwość natomiast dotyczy wszystkich aspektów zdrowego związku. Jednakże, nie chodzi tutaj o „oko za oko” – czyli jeśli ktoś sprawi nam przykrość to my mu odpłacamy tym samym przy najbliższej okazji, a jak będzie miły to my też będziemy. Chodzi tutaj o to, że powinniśmy starać się dawać tyle, ile czujemy jest drugiej osobie potrzebne, myśleć o kimś tyle, ile druga połówka tego od nas oczekuje, odwdzięczać się za drobne gesty drobnymi, bądź większymi gestami – tak jak myślimy, że będzie to w porządku dla obu stron. Dotyczy to także wykorzystywania brania od drugiej osoby. Jeśli jedna ze stron w związku daje z siebie wszystko, a druga tylko bierze, to definitywnie mamy tutaj brak balansu. Jeśli jedna z osób ciągle się doszkala, studiuje, kończy kolejny certyfikat, a dla drugiej brakuje środków na jedną konferencję w której bardzo by chciała wziąć udział, to także nie brzmi dobrze. Warto jest pomyśleć o balansie, niekoniecznie odmierzanym linijką, ale takim, kiedy każda ze stron czuje się wystarczająco zaopiekowana.

„Czuję się z Tobą bezpiecznie”

Na różnych etapach dojrzałości związku wszystkie elementy mogą być one na różnych poziomach i to jest w porządku. Co jest ważne, to chęć budowania i inwestowania w związek oraz podejmowane w tym celu działania, gdyż to wszystko razem determinuje szansę na jego powodzenie i dobrą kondycję. Przejdźmy teraz do kolejnej bardzo ważnej i ostatniej z listy kwestii – bezpieczeństwa. Jest to bardzo szerokie pojęcie i zapewne czytając ten tekst macie wrażenie, że wszystkie poprzednie kwestie są także związane właśnie z bezpieczeństwem. Związek, jako pewnego rodzaju nieformalna instytucja, powinien być z jednej strony jak bezpieczna przystań, gdzie możemy się schronić przed światem i gdzie znajdziemy otuchę kiedy dzieje się coś złego czy smutnego w naszym życiu. Z drugiej strony powinien dawać siłę do działania, wsparcie w realizacji celów i w rozwoju, uczucie zrozumienia, niczym najlepszy przyjaciel. Ale także powinien wymagać, uczyć odpowiedzialności i konsekwencji naszego działania, jak dobry nauczyciel.  Bezpieczeństwo polega na tym, że obie strony w związku angażują się w pracę nad nim, respektują siebie nawzajem, a w momentach kryzysowych stoją obok siebie na równi i trzymając się za ręce idą dalej podejmując kolejne wyzwania. Obie osoby powinny czuć się bezpiecznie ze sobą nawzajem oraz wiedzieć, że w związku nie czeka ich żadne umyślne zagrożenie. Jeśli w jakimś związku brakuje poczucia bezpieczeństwa, to myślę, że ciężko byłoby z nim funkcjonować, a także ciężko byłoby utrzymać inne aspekty zdrowego związku na odpowiednim poziomie, gdyż są one z bezpieczeństwem bezpośrednio związane.