36 pytań, które zbliżają ludzi

Dr Arthur Aron, psycholog ze State University of New York wierzył, że miłość można wyhodować w warunkach laboratoryjnych i sprawdzał to w eksperymencie na parach nieznajomych, którzy po wejściu do pokoju odpowiadali na 36 pytań w ciągu ok. 45 minut, a następnie patrzyli sobie w oczy przez 4 minuty. Dr Aron twierdzi, że miłość nie bierze się z przypadku, ale jest procesem poznawania się i odsłaniania się z coraz to bardziej prywatnych doświadczeń i myśli. Według niego możemy zakochać się w kimkolwiek. 36 pytań w eksperymencie było podzielonych na 3 serie – od najbardziej prostych i łatwych do odpowiedzenia, przez te trudniejsze, a kończąc na niemal pytaniach-zadaniach związanych z rozwiązywaniem jakiegoś problemu drugiej osoby. W eksperymencie brały udział zarówno pary heteroseksualne, jak i pary homoseksualne.

Czy udało się wyhodować miłość? Odpowiedź jest zdecydowanie pozytywna, a jedna z par nawet postanowiła wziąć ślub.  Jednak nie we wszystkich przypadkach oczywiście udało się wzbudzić tak mocne uczucie, aby dwójka ludzi postanowiła od zakończenia eksperymentu być razem, ale zdecydowana większość twierdziła, że zbudowały z drugą osobą bardzo głęboką relację. I to własnie bliskość Aron miał na celowniku.

Eksperyment Arona nie miał na celu wzbudzenia namiętności, ile bliskości między dwoma osobami. Zadawane kolejno pytania odkrywają coraz to głębsze sekrety drugiej osoby, zaczynając powoli od pytania o obiad, a następnie o bycie sławnym, dochodząc do pytania o śmierć, co jest jedną z rzeczy najbardziej wzbudzających lęk. Pytania poruszają kwestię marzeń i pragnień, relacji z innymi ludźmi, kwestie związane z planami na przyszłość czy z tym czego się boimy. W trakcie rozmowy otwieramy się coraz bardziej przed drugą osobą, a nasz mózg uważa, że skoro tak robimy, to musimy tej osobie ufać. Osoby biorące udział w eksperymencie wpadały  w pewnego rodzaju pułapkę – pojawiało się w nich pobudzenie emocjonalne wzbudzane poruszanymi tematami, które były dla nich ważne i które przywoływały różnego rodzaju wspomnienia.

Bliskość to słowo klucz w przypadku tego eksperymentu. Właśnie ona, tworząc się powoli sprawiała, że pary skupiały się na tylko na sobie nawzajem – nie przyglądały się już detalom pokoju, kartce z pytaniami, swoim dłoniom, ale właśnie tej drugiej osobie. Taki sam proces zachodzi kiedy dwoje ludzi flirtuje ze sobą – najpierw rozmawiają o rzeczach bardzo ogólnych, później o czymś bardziej osobistym np. o hobby, a z każdą minutą coraz więcej czasu poświęcają na patrzenie się na drugą osobę i skupienie na niej. Co więc decyduje o wytworzeniu się bliskości? Nieważne kim jest druga osoba, ważne jest to jak będziemy spędzać z nią czas – jak często i jak blisko.

Im częściej się z kimś spotykamy tym większa jest szansa, że bardziej tę osobę będziemy lubić. Im dłużej z kimś spędzamy czas robią różnego rodzaju rzeczy, tym bardziej będziemy zbliżać się do tej osoby. Przez psychologów nazywane jest to efektem częstości kontaktów. Czyli jeśli chcemy, aby ktoś nas bardziej polubił lub się zakochał to jako pierwsze musimy spędzić z tą osobą więcej czasu. W eksperymencie Arona pary zostawały zamknięte same ze sobą na małej przestrzeni, były relatywnie blisko siebie, a ponadto dzieliły się ze sobą wieloma informacjami ze swojego życia, czasem wręcz intymnymi kwestiami zarezerwowanymi zwykle dla najbliższych przyjaciół. Bliskość fizyczna oraz budujące się zaufanie i bliskość emocjonalna wpływały na to, że między dwoma obcymi osobami wytworzyła się w trakcie eksperymentu bardzo bliska relacja, a nawet w niektórych przypadkach romantyczna miłość. Spójrzmy na nasze życiowe doświadczenia – najczęściej mamy dobrego kolegę/koleżankę „z ławki”, czujemy większą sympatię do kogoś w pociągu kto siedział tam od początku z nami, przyjaźnimy się częściej w pracy z osobami z tego samego działu/pokoju.

Co jeszcze się zadziało w trakcie eksperymentu, co sprawiło, że udało się stworzyć bliskość między obcymi dla siebie ludźmi w ciągu niecałej godziny? Ludzie słuchając odpowiedzi drugiej osoby szukały podobieństw do siebie nieświadomie filtrując wszystko co do nich docierało. Naturalnie wybieramy te informacje, które potwierdzają nasze spojrzenie na świat i tym samy lubimy bardziej ludzi, którzy są do nas podobni. Tak samo jest w budowaniu bliskości – zakochujemy się w osobach do nas podobnych.  Wszędzie słyszymy, że to przeciwieństwa się przyciągają. Ale na początku to właśnie podobne cechy, hobby, przeżyte doświadczenia zbliżają ludzi. Kwestia komplementarności też jest ważna, ale pojawia się później kiedy związek wchodzi w kolejne, bardziej zaawansowane fazy.

Ten eksperyment, jak i jego rezultaty mocno mnie zaciekawiły i postanowiłam zgłębić temat. Szukałam relacji z przeprowadzania tego eksperymentu na własną rękę i sama też próbowałam przebrnąć przez nie z moim partnerem. Według odnalezionych przeze mnie informacji, każdy eksperyment miał zupełnie inny finał. Jednakże wszyscy, którzy się zdecydowali wypróbować 36 pytań podkreślają, iż zdecydowanie bardziej poznali drugą osobę i mocniej się do niej zbliżyli. W kilku przypadkach powstały nowe romantyczne związki ze starych przyjaźni. Niektórzy opisują także momenty, gdy spotykali się z odmowami wzięcia udziału w takiej aktywności, gdyż zapraszani realnie bali się, że się w danej osobie zakochają.

Podsumowując i odpowiadając na pytanie z pierwszego akapitu możemy z pewnością stwierdzić, że jest możliwe wyhodowanie miłości w laboratorium. Do tego warto dodać, że wpływ na to mają dodatkowo warunki takiego eksperymentu, pierwsze wrażenie na samym początku rozmowy, a także nastawienie i szczerość w trakcie odpowiadania na pytania.

Poniżej znajdziecie listę pytań do samodzielnego eksperymentowania. Wg Arona po ostatnim pytaniu należy parterowi/partnerce patrzeć w oczy przez 4 minuty i…  Sami zobaczycie co potem.

Część I

1.Gdybyś mógł zaprosić na kolację dowolną osobę. Kto by to był?
2. Czy chciałbyś być sławny? W jaki sposób? 
3. Czy przed rozmową telefoniczną powtarzasz sobie w głowie co powiesz? 
4. Czym jest dla ciebie „doskonały dzień”? 
5. Kiedy ostatni raz śpiewałeś w samotności? A kiedy komuś? 
6. Gdybyś mógł żyć 90 lat, czy wolałbyś zachować umysł czy ciało trzydziestolatka?
7. Czy masz jakąś teorię jak umrzesz? 
8. Wymień trzy rzeczy, które Ty i Twój partner macie wspólne? 
9. Z czego jesteś najbardziej wdzięczny w swoim życiu? 
10. Co byś zmienił w sposobie, w jaki zostałeś wychowany? 
11. Masz cztery minuty. Opowiedz w ciągu nich historię swojego życia z największą ilością szczegółów. 
12. Z jaką nową umiejętnością chciałbyś się obudzić jutro rano?

Część II:

1.Gdyby kryształowa kula mogła powiedzieć ci prawdę o tobie, o twoim życiu, przyszłości albo czymkolwiek innym, co by to było? 
2. Czy jest coś, o czym marzysz aby robić od dłuższego czasu? Dlaczego tego jeszcze nie zrobiłeś? 
3. Co jest największym osiągnięciem twojego życia? 
4. Co najbardziej doceniasz w przyjaźni? 
5. Co jest twoim najcenniejszym wspomnieniem? 
6. Jakie jest twoje najgorsze wspomnienie? 
7. Gdybyś wiedział, że w ciągu roku umrzesz, czy zmieniłbyś cokolwiek w swoim życiu? Dlaczego? 
8. Co dla ciebie oznacza przyjaźń? 
9. Jaką rolę odgrywają w twoim życiu miłość i uczucie? 
10. Podziel się pięcioma najbardziej pozytywnymi cechami twojego partnera. 
11. Jak bliskie i ciepłe są stosunki w twojej rodzinie? Czy uważasz, że twoje dzieciństwo było szczęśliwsze niż większości ludzi? 
12. Co sądzisz o swojej relacji z matką?

Część III

1.”My…” – powiedz trzy zdania o Was zaczynając w ten sposób każde. 
2. Dokończ zdanie: Chciałbym mieć kogoś, z kim mógłbym patrzeć na… 
3. Jaka informacja o Tobie była by ważna dla kogoś, kto miałby stać się Twoim przyjacielem? 
4. Powiedz partnerowi, co w nim lubisz. Bądź wyjątkowo szczery, ujawnij coś, czego nie powiedziałbyś osobie nowo poznanej 
5. Podziel się z parterem wspomnieniem kłopotliwego wydarzenia w Twoim życiu. 
6. Kiedy ostatnio płakałeś samotnie? A kiedy przed inną osobą? 
7. Powiedz partnerowi, co w nim już lubisz. 
8. Co, jeśli cokolwiek, jest zbyt poważnym tematem do żartów? 
9. Gdybyś dziś w nocy miał umrzeć, a wcześniej już nie zamienić słowa z nikim, jakich niewypowiedzianych słów byś najbardziej żałował? Komu ich nie powiedziałeś?
10. Uratowałeś z pożaru domu wszystkich najbliższych i zwierzęta. Możesz jeszcze raz wejść do niego by wynieść jedną rzecz. Co to będzie? 
11. Śmierć którego z członków Twojej rodziny byłaby dla Ciebie największym przeżyciem. Dlaczego? 
12. Podziel się z partnerem osobistym problemem i poproś o radę. Później zapytaj, jak partner odebrał problem, który wybrałeś.