Zaplanuj codzienną herbatę

Pewne japońskie przysłowie mówi, że jeśli człowiek nie ma w sobie herbaty to nie jest w stanie zrozumieć prawdy, ani piękna. Picie herbaty może być codziennym rytuałem łagodzącym stres, uczucie niepokoju i lęku w trudniejszych momentach naszego życia. Nie bez powodu w filmach także często możemy zauważyć jak komuś przestraszonemu, zmęczonemu czy nawet rozzłoszczonemu proponuje się filiżankę herbaty…

Każdego dnia angażujemy się w różnego rodzaju uzdrawiające i przywracające nam balans rytuały. Te drobne aktywności mogą mieć bardzo duży wpływ na nasze samopoczucie i dobrobyt psychiczny. U mnie właśnie tak działa popołudniowe picie herbaty – po całym dniu pracy pozwala złapać oddech i dać sobie trochę czasu na pobycie ze sobą, a także odzyskać nieco energii i skupienia na końcową część dnia.

Rytuał znany na całym świecie

W wielu miejscach na świecie picie herbaty jest nieodłącznym elementem życia. Sama kiedy przyjmuję gości proponuję im herbatę i zawsze mam jej dość pokaźny zapas w różnych smakach i odmianach. Z dzieciństwa pamiętam, że jeśli ktokolwiek przyjeżdżał do mojej rodziny w odwiedziny albo wpadał dosłownie na chwilę przejazdem to tradycją było proponowanie czegoś do jedzenia i picia, a jeśli ktoś z grzeczności najpierw odmawiał, to później i tak zgadzał się choćby na szklankę herbaty. Takie zaproszenie na herbatę było także zaproszeniem do rozmowy, do kontaktu, do wspólnego spędzenia czasu. Był to też moment spokoju i przerwa od codziennej bieganiny.

W Iranie herbata jest parzona przez cały dzień i jest traktowana nie tylko jako napój, ale także jako z jednej strony remedium na codzienne trudności, a z drugiej sposób na celebrowanie życiowych przyjemności. Pierwszy raz herbata pojawiła się ponad 2500 lat temu w Chinach i od zawsze była kojarzona z właściwościami uzdrawiającymi. Picie herbaty dla jej uzdrawiającego efektu i czerpania z tego przyjemności wprowadzili do europejskich krajów Portugalczycy dopiero w szesnastym wieku. Anglia jako pierwsza zaadoptowała rytualne picie herbaty i do dzisiaj została najbardziej entuzjastycznie do tego napoju nastawionym krajem. W Irlandii, gdzie mieszkam, picie herbaty jest popołudniowym rytuałem w wielu domach, a nawet jest organizowane w specjalnie przygotowanych do tej aktywności herbaciarniach i hotelowych restauracjach.

Czas na picie herbaty pozwala na zrobienie sobie tak bardzo potrzebnej przerwy w ciągu pełnego zajęć dnia czy godzin spędzanych przed komputerem. W zamian daje nam czas na rozmowę i budowanie relacji z innymi, ale też czas dla siebie na przemyślenia, złapanie równowagi i docenienie tej chwili spokoju. Rytuał picia herbaty towarzyszy mi od bardzo dawna i staram się go pielęgnować, aby był stałym elementem mojego życia, kotwicą której mogę się chwycić o danej porze dnia. Kiedy jestem zestresowana, zmartwiona, w mojej głowie krążą niechciane myśli i mam problemy ze snem powolne picie herbaty jest dla mnie najlepszym lekarstwem. I okazuje się, że nie jestem sama w moim herbacianym świecie.

W badaniach na mężczyznach i kobietach odnośnie ich ogólnego samopoczucia i wspomagających je rytuałach, zaskakująco duża liczba osób wskazała na zrobienie przerwy na kawę lub herbatę jako najczęściej praktykowane aktywności. Czasem nawet była to bardzo konkretna marka czy rodzaj oraz sposób parzenia, a także miejsce w którym się to odbywało i określony czas w ciągu dnia.

W wielu postach do tej pory wspominałam jak ważne jest spędzanie jakościowego czasu na rozmowach z innymi, na dbaniu o świadome życie w zgodzie ze sobą, na docenianiu drobnych przyjemności czy na spędzaniu czasu na łonie natury na przykład poprzez spacerowaniu w otoczeniu drzew. W obecnych czasach kiedy stawiamy czoła wielu wyzwaniom wynikającym z pandemii, z kryzysu ekonomicznego, licznych katastrof naturalnych oraz wojny tuż u naszych granic, tworzenie i korzystanie z małych rytuałów, które mogą dać nam choć chwilę wytchnienia i przyjemności także jest niezbędne.

Rytuały obniżają poziom lęku

Mamy rytuały grupowe i indywidualne. Razem śpiewamy lub tańczymy celebrując kolejne rocznice urodzin czy zaślubiny. Rano pojemy kawę przed wyjściem z domu, medytujemy dokładnie 15 minut przed ważnym spotkaniem, powtarzamy swoją mantrę w ciężkich chwilach, aby uwierzyć, że będzie dobrze. Rytuały nadają strukturę naszemu życiu. Pomagają nam odzyskać kontrolę, obniżyć poziom lęku oraz poprawić nasze funkcjonowanie – co ciekawe nawet wtedy kiedy niekoniecznie w nie wierzymy.

W badaniu przeprowadzonym w 2016 roku zaproszono uczestników do śpiewania popularnej piosenki karaoke przed przeprowadzającym badanie. Dla większości osób występowanie przed innymi osobami wzbudza lęk, stąd też stwierdzono, że będzie to dobra aktywność na sprawdzenie czy rytuały mają wpływ na jego poziom. Przed śpiewaniem jedna grupa uczestników siedziała w ciszy i po prostu czekała na swoją kolej. Natomiast druga grupa została poproszona o przeprowadzenie następującego rytuału: narysowanie rysunku ukazującego ich stan emocjonalny, posypanie go szczyptą soli, złożenie, następnie podarcie i wyrzucenie do kosza. Wyniki pokazały, że w porównaniu do grupy, która zwyczajnie czekała na swoją kolej, grupa po wykonaniu wskazanego rytuału wykonywała piosenkę lepiej – dokładniej wymawiała słowa oraz trafiała w dźwięk, a także oceniała swój poziom lęku na niższym poziomie. Pomyślmy przez chwilę o artystach wykonujących różnego rodzaju czynności przed występami czy napisaniem kolejnej książki – może rzeczywiście mają one sens, nawet jeśli my go nie widzimy.

Rytuały poprawiają nasze funkcjonowanie

Wiele kolejnych badań na temat zorganizowanego zachowania człowieka oraz procesów podejmowania decyzji zdaje się potwierdzać, że wykonywanie rytuałów poprawia nasze funkcjonowanie poprzez obniżenie lęku. Lęk sprawia, że czujemy się bezsilni, nie mamy nadziei i wiary, że możemy cokolwiek zrobić, zmienić czy po prostu nawet być tak jak to jest, jeśli tego chcemy. Kiedy zaopiekujemy się lękiem, opiekujemy się sobą i możemy funkcjonować tak jak chcemy i w danym momencie możemy najlepiej.

Proste, nowe czynności powtarzane jako regularne rytuały mające dla nas znaczenie obniżają lęk, spowalniają bicie serca, obniżają ciśnienie krwi – dając nam spokojny umysł i ciało. Możemy wprowadzić rytuały do nieskończenie wielu obszarów naszego życia. Może to być wspomniane już picie popołudniowej herbaty jako rytuał przejścia z trybu pracowego na domowy. Może to być zapalenie wieczorem świeczki, aby świętować chwile spokoju i odpoczynku. Możemy regularnie odwiedzać ważne dla nas miejsca, aby mieć swoją bezpieczną przystań kiedy potrzebujemy odzyskać kontrolę czy przemyśleć ważne dla nas kwestie. Możemy medytować przed przystąpieniem do ważnych działań, aby zredukować lęk i polepszyć skupienie.

Badania pokazują, (a ja z mojego doświadczenia potwierdzam) że wprowadzenie rytuałów do naszego życia może bardzo korzystnie wpłynąć na jego jakość. Wybór jest w naszych rękach!